Można ogłosić przetarg bez odpowiednich środków finansowych. Taki wniosek płynie z utrwalonego orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej. Mimo to wielu zamawiających wątpi w możliwość wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jeżeli dysponują kwotą mniejszą niż wynika to z oszacowania.

Można ogłosić przetarg bez odpowiednich środków finansowych

Aby w pełni zrozumieć powody, dla których KIO konsekwentnie staje na stanowisku, iż można wszcząć postępowanie w sytuacji nieposiadania pełnej kwoty (brutto) niezbędnej dla pokrycia wartości zamówienia wynikającej z szacunków, konieczne jest przeanalizowanie kilku przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych. Dzięki temu zobaczymy różnice (i to zasadnicze) pomiędzy kwotami, jakie wymienia ustawodawca.

wartość szacunkowa zamówienia

To pierwsza chronologicznie z kwot pieniężnych pojawiających się w ustawie. To także pierwsza kwota, która w jakiś sposób obrazuje rynkową wartość planowanego zakupu.

Art. 32 – Ustalenie wartości zamówienia publicznego

1. Podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością.

[…]

Wartość szacunkowa zamówienia to odzwierciedlenie jego orientacyjnej, rynkowej wartości. Nie jest to jednakże kwota, która w jakikolwiek sposób musi decydować o przewidywanym na dane zamówienie, budżecie zamawiającego. Nie w tym celu została ona wprowadzona do ustawy. Funkcja wartości szacunkowej jest inna. Celem jej ustalenia jest jedynie wskazanie procedury i rygoru w jakim dane zamówienie ma być udzielane. To wartość szacunkowa decyduje o tym, czy można skorzystać z trybu zapytania o cenę albo licytacji elektronicznej, decyduje ona także o tym gdzie musi zostać opublikowane ogłoszenie o zamówieniu. Pomijając to, o tym że kwota ta nie warunkuje budżetu zamawiającego świadczy także art. 32 ust. 4:

art. 32

4. Jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia.

Prawidłowo ustalona wartość zamówienia, to nie wartość konkretnego zakupu (np. 30 komputerów) ale suma zamówień częściowych, agregowanych (np. 300 komputerów). Tak więc w odpowiedzi na pytanie czy można ogłosić przetarg bez odpowiednich środków finansowych, analiza ustawy w zakresie wartości szacunkowej pomaga nam o tyle, że ustawodawca nie przewidział żadnej zależności pomiędzy wartością szacunkową a budżetem.

kwota jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia

Źródło: Pixabay

Przeczytaj także... Zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego cz. II

To termin pojawiający się w art. 86 ust. 3 i 5 ustawy – Prawo zamówień publicznych. Jest to kwota podawana przez zamawiającego bezpośrednio przed otwarciem ofert. Jej podanie ma charakter gwarancyjny. Daje bowiem wykonawcom, którzy złożyli oferty gwarancję, iż każdy z nich ma szansę na zawarcie umowy, o ile oferta przez niego złożona nie będzie podlegać odrzuceniu, on sam wykluczeniu a cena oferty będzie mieścić się w granicach wyznaczonych tą kwotą (zob. np. Wyrok KIO z dnia 16 stycznia 2013 r. sygn. KIO 2926/12)

art. 86

Bezpośrednio przed otwarciem ofert zamawiający podaje kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia

Omawiana kwota to właśnie ów “budżet” zamawiającego na konkretne zlecenie. Brak jednak jest prostej zależności pomiędzy jego wysokością a wartością szacunkową. Przede wszystkim z racji zupełnie innej funkcji kwoty stanowiącej wartość szacunkową. Nie bez znaczenia jest jednak i fakt, że budżet przeznaczony na dane zlecenie może być zarówno wyższy jak i niższy od kwoty wynikającej z oszacowania. Pierwsza sytuacja wynikać będzie np. z większych możliwości finansowych zamawiającego połączonych ze świadomością ryzyka zmiany cen. W praktyce jednak ma to nikłe znaczenie. Druga sytuacja z kolei wynikać będzie wyłącznie z mniejszych możliwości finansowych.

Przykład:

Wartość szacunkową zamówienia ustalono na 1 000 000,00 zł. Zamawiający dysponuje w budżecie kwotą 1 100 000,00 zł. Jest to zatem kwota mniejsza niż wynikająca z prostego zwiększenia ustalonej wartości szacunkowej o wartość podatku VAT (23%).

Zamawiający może ogłosić postępowanie. Wykonawcy nie będą mogli formułować wobec niego zarzutów związanych z nieprzeznaczeniem wystarczającej kwoty na sfinansowanie zamówienia.

Wyraźnie za dopuszczalnością takiego postępowania wypowiedziała się KIO w Uchwale z dnia 16 lutego 2015 r. sygn. KIO/KD 6/15

Tak więc znów odpowiadając na pytanie czy można ogłosić przetarg bez odpowiednich środków finansowych, trzeba odpowiedzieć pozytywnie.

kwota jaką zamawiający może przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia

Źródło: Jerzy Gorecki

Przeczytaj także... Odwołanie do KIO w przypadku rażąco niskiej ceny

To ostatnia z ustawowych kwot. Nie ma ona żadnego związku z wartością szacunkową zamówienia czy kwotą jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Występuje ona wyłącznie jako przesłanka unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

art. 93 ust. 1 [zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli:]

4. cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, chyba że zamawiający może zwiększyć tę kwotę do ceny najkorzystniejszej oferty

Jest to zatem kwota, do której zamawiające mógłby zwiększyć budżet przeznaczony na sfinansowanie danego zamówienia. Zamawiający może, ale nie musi z tego zrobić. To jego uprawnienie, a nie obowiązek. Dlatego też ewentualne odwołanie do KIO oparte na zarzucie nieprzeznaczenia wystarczającej kwoty na sfinansowanie zamówienia i zaniechaniu zwiększenia jej do ceny oferty najkorzystniejszej będzie skazane na niepowodzenie. W tym aspekcie zdecydowanie opowiadam się za linią orzeczniczą, zgodnie z którą zwiększenie kwoty jest uprawnieniem zamawiającego, uzależnionym jedynie od jego arbitralnej decyzji, czemu wyraz dała KIO m.in. w wyroku z dnia 22 maja 2015 r. sygn. KIO 961/15. Trzeba jednak dla uczciwości przyznać, że można spotkać także odmienne podejście Izby.

Źródło: https://pixabay.com/pl/m%C5%82otek-pieni%C4%85dze-euro-waluty-611589/

Przeczytaj także... Zwrot wadium – uprawnienia wykonawcy i zamawiającego

Liczba czytelników: 6 037